DOCUMENTEN/PRENTEN/KRANTEN ETC. BETREFFENDE REICHSVERWESER (RIJKSVROOGD) ERZHERZOG JOHANN VON ÖSTERREICH.

Portret lithografie van reichsverweser (rijksvoogd alias regent) over de Duitsche Bond en aldus Limburg, Erzherzog Johann von Österreich. Dit exemplaar is uiteindelijk afkomstig uit het bezit van de adelsfamilie Kageneck uit Freiburg (grenzend aan Frankrijk en Zwitserland). Onder de aartshertog is de afbeelding van Armenius te zien alias Hermann (het zinbeeld van de Duitsers) met zijn vrouwelijke pendant Germania (als standbeeld achter hem afgebeeld). Midden-boven is het Oostenrijkse wapen te zien (dat lijkt op het wapen van de Duitsche Bond (dat twee adelaars heeft die geen wapen vasthouden)).

Uitvergroting van de rechter bovenhoek van het hierboven afgebeelde portret van de reichsverweser. Hier is te zien dat Limburg vermeld staat (door ouderdomsslijtage zijn deels de letters weggevallen) links naast Luxemburg (ofwel tussen Holstein en Preussen).

Aparte lithografie uit 1848 van Erzherzog Johann von Österreich, de rijksvoogd voor Duitsland (inclusief Limburg). Apart, omdat dit de enige lithografie is, voor zover de auteur bekend, waarop de aartshertog zonder snor is afgebeeld. Deze litho is gedrukt bij Conrad Wilhelm Ehrentraut in Berlijn. Er bestaat zelfs een gespiegelde versie van deze litho die in Wenen gedrukt is, echter zonder de vermelding van Reichsverweser (vermoedelijk van latere datum).

Portret staalgravure van Johann von Österreich als Reichsverweser uit 1848, hier met snor.

Opmerkelijk boek over Johann von Österreich in zijn functie van Reichsverweser/rijksvoogd van Duitsland (en dus ook Limburg). Opmerkelijk, omdat dit boek over de hoogste staatsman geschreven is door een vrouw en nota bene niet de eerste de beste: Luise Mühlbach. Dit is het pseudoniem voor Clara Mundt (meisjesnaam Müller, geb. 2-1-1814 te Neubrandenburg (D), gest. 26-9-1873 te Berlijn) die met haar man Theodor terecht was gekomen bij de uitgever Otto Janke (geb. 9-12-1818 te Magdeburg (D), gest. 7-12-1887 te Berlijn) en er furore maakte. Ze zou uitgroeien tot de bekendste schrijfster van Duitsland uit haar tijd. Ze was actief tijdens de Duitse revolutie van 1848 en dat mag een verklaring zijn dat zij een biografie over de rijksvoogd Johann von Österreich schreef van twaalf boeken (Deel 1 (3 boeken) "Andreas Hofer", Deel 2 (3 boeken) "Erzherzog Johann und Metternich", Deel 3 (3 boeken) "Erzherzog Johann und der Herzog von Reichstadt" en Deel 4 (3 boeken) "Erzherzog Johann als Reichsverweser"), 1859-1863). Tal van boeken van Mühlbach zijn in het Nederlands en Engels vertaald, maar opvallend genoeg niet dit boek hier.

Voorpagina van het allereerste nummer van het revolutionaire Oostenrijkse blad Ohnehose (ohne hose ofwel 'zonder broek', afgeleid van de Franse (Parijse) bijnaam voor de arbeidersklasse uit de Franse revolutie van 1789, Sansculottes). Het was 1 van de vele Oostenrijkse revolutionaire bladen in 1848/1849 (meer dan 380, na de contra-revolutie bleven er nog geen 180 meer over). Vele bladen bestonden letterlijk 1 dag of hooguit een week. Het dagelijkse blad hier van Heinrich Blumberg (in oude Duitse literatuur ook Heinrich Blauberg genoemd) bestond enkele weken en gedurende die korte tijd verwisselde het diverse malen, onder druk van de politie, van naam: 'Der Proletarier (neue Folge des Ohnenhose)' (vanaf 17 juli), 'Der Volksmann' (vanaf 24 juli). 29 juli viel het doek voor dit blad en kortstondig voor de revolutionaire activiteiten van Blumberg. Hij werd met twee andere redacteuren van Der Studenten-Courier [samen met Der Radikale, waaraan Blumberg ook zijn medewerking zou verlenen, de twee toonaangevende revolutionaire Oostenrijkse bladen] opgepakt door de politie wegens republikeinse uitingen in zijn blad. Na zijn vrijlating ging hij voor Der Radikale verder tot 26 oktober 1848 (kort na de oktoberrevolutie in Wenen; de contra-revolutie die Robert Blum van de Nationalversammlung het leven kostte, zie medailles op deze site, en die een einde maakte aan de revolutionaire bladen cq. revolutie in Oostenrijk).
Markant: een zekere Maximilian schrijft hier over de gekozen Reichsverweser van de Duitsche Bond, Erzherzog Johann von Österreich, die 29 juni door de Nationalversammlung werd verkozen en officieel 12 juli 1848 beëdigd zou worden. Dit was naar aanleiding van de keuze van het Duitsche parlement. Op de achterzijde van dit nummer staat in telegramstijl vervolgens dat 'Eben trifft durch Courier die Nachricht ein, dass Erzherzog Johann Deutschlands Reichsverweser geworden'. Op 5 juli 1848 werd de aartshertog door een delegatie van het Duitsche parlement medegedeeld dat de keus op hem was gevallen. Zoals uit dit tijdsdocument blijkt werd twee dagen later dit grootse nieuws in Oostenrijk verspreid.

De toonzetting van de Oostenrijkse revolutionaire bladen was pittig. Dat blijkt ook hier uit Hochverräter und Hochgericht, een aanklacht tegen het staatshoofd en de regering [die we heden ten dage in de huidige politiek revolutie van 2017 zouden aanduiden als establishment] (zie ook navolgende afbeelding). Op de een of andere manier komt ons die tekst bekend voor......er is in 170 jaar niks veranderd.

Het tweede deel van het artikel in de voorgaande afbeelding.

Fragment uit de krant Bohemia uit Oostenrijk (heden Tsjechië) van 19 juli 1848 [de dag dat de onafhankelijkheid van Limburg werd bevestigd in en door het Duitsche parlement]. Rechtsbeneden is een artikel gewijd aan de intocht in zijn thuisbasis van Erzherzog Johann von Österreich, de rijksvoogd van de Duitsche Bond en daarmee ook van Limburg (tweeherigheid: hertog Willem II en aartshertog Johann von Österreich).

Krant Allgemeine Zeitung van 13 juli 1848. In de rechter kolom staat een opsomming van de per lot bepaalde afgevaardigden die de ontvangstdelegatie zouden vormen die de kersverse rijksvoogd (Reichsverweser) aartshertog Johann von Österreich bij zijn aankomst in Frankfurt am Main zou verwelkomen. Hiertoe behoorde Van Scherpenzeel-Heusch overigens niet, wel de Luxemburgse afgevaardigde Munchen (Limburg zat samen met Luxemburg in de Duitsche Bond, Luxemburg had 3 afgevaardigden, Limburg 2). Beneden staat een uitvergroting van de rechter kolom met de namen van de ontvangstdelegatie van de Nationalversammlung (Reichsversammlung) cq. het Duitse parlement.

Opsomming van de delegatie (''ontvangstcomité') van het Duitse parlement.

Krant Allgemeine Zeitung van 15 juli 1848, vier dagen voor de onafhankelijksbevestiging van Limburg door het Duitse parlement. Het was de week die tevens in het teken stond van de rijksvoogd aartshertog Johann von Österreich, die op 29 juni door het Duitse parlement (Nationalversammlung) in Frankfurt am Main in dit ambt gekozen was. Begin juli accepteerde de aartshertog zijn nieuwe positie en 11 juli trok hij onder jubelende ontvangst van het volk (zo weten kranten in die tijd te berichten) in een stoet door Frankfurt naar de Paulskirche (het parlementsgebouw) alwaar hij een dag later een toespraak zou houden, zie afbeelding hieronder.

Een ander fragment uit de voorgaande krant van 15 juli 1848. De toespraak van de aartshertog van Oostenrijk wordt breed uitgemeten, maar ook staat er in de rechter kolom onder kopje 'Frankfurt a. M., 13 Jul. Abends' dat de interpellatie van de Limbugse afgevaardigde (= Van Scherpenzeel-Heusch) [over de Limburgse kwestie] in behandeling zou worden genomen. De baron was eveneens aanwezig bij de toespraak van de rijksvoogd. Limburg mag trots zijn op haar Belgische en Duitse periode, maar toch doet men er het grote zwijgen toe, waarom toch?! Mijn boek Geef Limburg terug! is het eerste en vooralsnog enige boek dat de aanwezigheid van de Limburgse afgevaardigden in het Duitse parlement Van Scherpenzeel-Heusch (en kortstondig ook Schoenmaeckers) uitgebreid belicht. Limburg was deel van een belangrijk jaar (1848) in de Duitse geschiedenis! In Duitsland weet ieder kind door het onderwijs wat er in 1848 gebeurde, maar wat weten Limburgers van het Limburgse aandeel daarin? Datzelfde geldt ook voor de Belgische revolutie in 1830, waaraan Limburg een zeker aandeel heeft gehad, maar wat weten Limburgers ervan? Mijn boek Geef Limburg terug! is het eerste en vooralsnog enige boek dat uitgebreid ingaat op het Limburgse aandeel in de Belgische revolutie.

Bij wijze van uitzondering geen zelfstandige houtgravure maar een houtgravure die afkomstig is uit een Frans tijdschrift uit 1859 (sterfjaar van Erzherzog Johann von Österreich). Op deze tekening is de intocht van de rijksvoogd in Frankfurt am Main op 11 juli 1848 te zien en meer specifiek op de Römerberg, de locatie waar diverse parlementsleden van buitenaf vertoefden, waaronder Limburgse separatistenleider baron Jan Lodewijk van Scherpenzeel-Heusch. In mijn boek Geef Limburg terug! is hier veel meer over te vinden.

Proclamatie bezoek Reichsverweser Erzherzog Johann von Österreich aan Frankfurt am Main in 1848 na zijn verkiezing tot rijksvoogd (regent van Duitsland inclusief oostelijk Limburg) op 28 juni 1848. 11 juli kwam hij Frankfurt am Main binnen, verwelkomd door een grote massa mensen. Op 12 juli 1848 trad hij zijn ambt aan. Precies een week later zou de onafhankelijkheid van Limburg (immers reeds het geval sinds 1839) bevestigd worden. Deze proclamatie maakt de dankbetuiging van de rijksvoogd bekend voor de grootse ontvangst tijdens zijn intocht in Frankfurt am Main. De burgemeester die dit heuglijke feit deelt met de bevolking was Carl Heinrich Georg von Heyden ( 1793-1866). Elk jaar werd een burgemeester gekozen. Heyden was dat in 1845, 1848, 1850 en 1853. Benjamin Krebs was een befaamde Frankfurter drukker, die o.a. ook de notulen (Protokolle) van de Nationalversammlung (9 boeken, zie elders op deze website) heeft uitgebracht. [huishoudelijke mededeling: ik heb het grote aanplakbiljet/pamflet in twee keer moeten scannen, daarvandaan de zichtbare overgang in de afbeelding bij het aan elkaar plakken van de twee delen].


Twee houtgravures over de intocht van de Rijksvoogd Aartshertog Johann van Oostenrijk (met vrouw en zoon) uit een zeldzame speciale editie van de Illustrierte Chronik uit 1848 ter ere van de Nationalversammlung en de intocht van de Reichsverweser Erzherzog Johann von Österreich.
|